Σαν σήμερα το 1959 ξεκινά η δίκη του Μαξ Μέρτεν, του διαβόητου «χασάπη» της Θεσσαλονίκης που υπολογίζεται ότι είναι υπεύθυνος για τον εκτοπισμό και την εξόντωση περίπου 50.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η δίκη αυτή, όμως, αντί να σηματοδοτήσει τη δικαίωση των θυμάτων του, κατέληξε σε ένα πολιτικό και διπλωματικό σκάνδαλο που αποκάλυψε τις ισορροπίες της μεταπολεμικής Ευρώπης και την εξάρτηση της Ελλάδας από τη Γερμανία.
Ο Μαξ Μέρτεν γεννήθηκε το 1911 και ανήλθε γρήγορα στην ιεραρχία του ναζιστικού καθεστώτος, φτάνοντας στη θέση του ανώτερου δικαστικού συμβούλου. Το 1942 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου ανέλαβε την εκκαθάριση της εβραϊκής κοινότητας της πόλης. Μεθοδικός και αδίστακτος, εφάρμοσε το σχέδιο εκτοπισμού των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ παράλληλα καταλήστευσε τις περιουσίες τους, αποκομίζοντας θησαυρούς ανυπολόγιστης αξίας.
Το 1957, ο Μέρτεν επιστρέφει στην Ελλάδα, αυτή τη φορά ως υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Δικαιοσύνης της Δυτικής Γερμανίας. Αναγνωρίζεται από επιζώντες της Κατοχής και συλλαμβάνεται. Η σύλληψή του πυροδοτεί διπλωματική κρίση μεταξύ Ελλάδας και Δυτικής Γερμανίας, καθώς η γερμανική κυβέρνηση απαιτεί την απελευθέρωσή του, απειλώντας με διακοπή της οικονομικής βοήθειας και της μετανάστευσης Ελλήνων εργατών στη Γερμανία.
Η δίκη του ξεκινά στις 11 Φεβρουαρίου 1959 στο Ειδικό Στρατοδικείο Εγκλημάτων Πολέμου της Αθήνας. Οι μαρτυρίες είναι καταπέλτης: επιζώντες της Θεσσαλονίκης περιγράφουν με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες πώς ο Μέρτεν οργάνωσε τη μεταφορά χιλιάδων Εβραίων στα τρένα του θανάτου. Ωστόσο, ο κατηγορούμενος αποποιείται κάθε ευθύνη, ρίχνοντας το φταίξιμο στην Γκεστάπο. Στις 5 Μαρτίου 1959, το δικαστήριο τον καταδικάζει σε 25 χρόνια κάθειρξης.
Παρά την καταδίκη του, οι πιέσεις της Δυτικής Γερμανίας δεν σταματούν. Η ελληνική κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή υποχωρεί και ψηφίζει νόμο που αναστέλλει τη δίωξη των εγκληματιών πολέμου. Το Νοέμβριο του 1959, ο Μέρτεν αποφυλακίζεται και απελαύνεται στη Γερμανία, όπου φυσικά δεν εκτίει ούτε μία ημέρα φυλάκισης. Αντίθετα, αθωώνεται πλήρως από τα γερμανικά δικαστήρια και απελευθερώνεται με μοναδικό όρο να παρουσιάζεται στην αστυνομία δύο φορές την εβδομάδα.
Η υπόθεση Μέρτεν προκάλεσε πολιτική θύελλα στην Ελλάδα. Ο ίδιος, λίγους μήνες μετά την απελευθέρωσή του, κατηγορεί μέσω του γερμανικού Τύπου τον Καραμανλή και στενούς του συνεργάτες για συνεργασία με τις γερμανικές αρχές Κατοχής. Οι κατηγορίες του προκαλούν σκάνδαλο και ένταση στη Βουλή, χωρίς ωστόσο να αποδειχθούν ποτέ. Ο «χασάπης» της Θεσσαλονίκης πέθανε το 1971, χωρίς να λογοδοτήσει πραγματικά για τα εγκλήματά του.
Εκτός από τα εγκλήματά του, ο Μέρτεν συνδέθηκε και με έναν αστικό μύθο που επιβιώνει μέχρι σήμερα: τον «χαμένο θησαυρό» των Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με διάφορες εκδοχές, μέρος των πλούσιων λαφύρων του θάφτηκε σε άγνωστη τοποθεσία ή μεταφέρθηκε με υποβρύχιο στη Σάμο και από εκεί βυθίστηκε ανοιχτά της Μεθώνης. Παρά τις δεκάδες αποστολές αναζήτησης, τίποτα δεν βρέθηκε ποτέ από όσο γνωρίζουμε.
55: Ο Τιβέριος Κλαύδιος Καίσαρας Βρετανικός, διάδοχος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, πεθαίνει κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες στη Ρώμη. Ο θάνατός του, που πολλοί ιστορικοί αποδίδουν σε δηλητηρίαση με εντολή της Αγριππίνας, ανοίγει τον δρόμο για την άνοδο του Νέρωνα στον θρόνο.
660: Σύμφωνα με την ιαπωνική παράδοση, ο αυτοκράτορας Τζίμου ιδρύει την Ιαπωνία, σηματοδοτώντας την απαρχή της αυτοκρατορικής δυναστείας. Ο Τζίμου, που θεωρείται ο πρώτος αυτοκράτορας της χώρας, λέγεται ότι ήταν απόγονος της θεάς του Ήλιου, Αματεράσου, και η άνοδός του στον θρόνο αποτελεί τον θρύλο της γένεσης του ιαπωνικού έθνους. Η ημερομηνία αυτή τιμάται κάθε χρόνο στην Ιαπωνία ως «Ημέρα Ίδρυσης του Κράτους» (Kenkoku Kinen no Hi).
1825: Ο Ιμπραήμ Πασάς, επικεφαλής 4.000 πεζών και 4.000 ιππέων, αποβιβάζεται στη Μεθώνη, ξεκινώντας την αιγυπτιακή εκστρατεία στην Πελοπόννησο. Την επόμενη ημέρα κινείται προς την Πύλο, σηματοδοτώντας μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την Ελληνική Επανάσταση. Η στρατιωτική του υπεροχή θα αλλάξει τις ισορροπίες του Αγώνα, οδηγώντας σε σκληρές μάχες και καταστροφές σε ολόκληρη την Πελοπόννησο.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο
Πηγή άρθρου: www.newsbeast.gr
